Helaas komt het nogal eens voor dat melkkoeien last hebben van mastitis, ook wel bekend als uierontsteking. Dit probleem wordt voornamelijk veroorzaakt door bacteriën die het uier binnendringen. Dit leidt tot een verminderde melkproductie, lagere kwaliteit van de melk en meer arbeid en dus kosten. Het is belangrijk om de juiste maatregelen te treffen. Voorkomen is altijd beter dan genezen.
Mastitis leidt niet alleen tot een verminderde melkproductie bij de zieke koe, het kan ook nog eens worden doorgegeven aan andere koeien. Effectief management en strikte hygiëne zijn nodig om de ziekte een halt toe te roepen. Het is belangrijk om de spenen schoon en gezond te houden. Naast de hygiëne in de melkstal of robot, speelt boxbedekking hierin een duidelijke rol.
Welk type boxbedekking ook wordt gekozen, het vakmanschap van de melkveehouder is minstens zo belangrijk. Een comfortabele, schone en droge box is essentieel voor de uiergezondheid en de klauwgezondheid van de koe. (Nico Vreeburg, Vetvice)
(Lees hier het hele interview met Nico Vreeburg)
Zand wordt vanuit koe-oogpunt vaak beschouwd als de gouden standaard. Het biedt uitstekend comfort en drainage, en bevat weinig bacteriën. Het uier van de koe blijft schoon en droog, en het zand is ’s zomers koel. Zand vergt echter nogal wat arbeid van de melkveehouder om het te onderhouden. Het zand moet regelmatig worden vervangen en geëgaliseerd voor optimaal comfort en hygiëne. Bovendien biedt zand een uitdaging bij het scheiden van het zand en de mest, en slijtage van een eventuele mestschuiven en mestpompen.
Ook diepstrooisel van organisch materiaal is een comfortabele boxbedekking voor de koe. Diepstrooisel kan echter een omgeving creëren die gunstig is voor de groei van bacteriën, wat leidt tot een hoger celgetal in de melk, een belangrijke indicator van de uiergezondheid. Ongeacht het type diepstrooisel is het belangrijk de bedden maximaal droog te houden. Maak de bedden regelmatig schoon en ververs het strooisel.
Veel melkveehouders kiezen voor een matras als boxbedekking, voorzien van een laag strooisel. Ook hier geldt dat het management van grote invloed is op de uiergezondheid. Vochtig strooisel kan een broeihaard zijn voor bacteriën.
Waterbedden als ligboxbedekking bieden niet alleen uitstekend koecomfort, maar zijn ook nog eens gemakkelijk te reinigen. Door de bolle vorm loopt uitgelegen melk en urine van het waterbed af, wat resulteert in een lage bacteriedruk. Er is slechts een kleine hoeveelheid zaagsel nodig. Een waterbed vereist in verhouding weinig arbeid en door de lage strooiselkosten en lange levensduur heeft een waterbed lage jaarlijkse kosten. Zo worden de voorkeuren van de koe en de veehouder met elkaar verenigd; ligcomfort, gezondheid en economische resultaten.
De verspreiding van vuil in de stal moet maximaal vermeden te worden. Het is niet alleen nodig om de boxen regelmatig te reinigen, maar ook om de looppaden schoon te maken.De frequentie van het verwijderen van mest van de stalvloer hangt af van de dierbezetting en kan meerdere keren per dag of per uur nodig zijn. Een schone stalvloer leidt tot minder klauwproblemen en schonere ligboxen. Verder helpt ook het scheren van uiers en staarten tegen de verspreiding van bacteriën. Een goede ventilatie in de stal voorkomt de groei van bacteriën. Een goede preventie richt zich op de basisbehoeften van bacteriën: warmte, vocht en voeding. Wanneer deze factoren verminderd worden, zal de infectiedruk afnemen.
Als laatste speelt ook de weerstand van de koe een belangrijke rol bij het ontstaan van mastitis. Koeien reageren heel duidelijk op stress met een verhoging van het celgetal. Om stress te voorkomen, is het belangrijk om overbezetting te voorkomen, voldoende vreetplaatsen te bieden en ervoor te zorgen dat koeien elkaar gemakkelijk kunnen passeren in het looppad. Ook het vastzetten van tochtige dieren en het verplaatsen van dieren kan stress veroorzaken. In de moderne melkveebedrijven worden de droge koeien vaak in dezelfde stal als de melkkoeien gehuisvest. Hiermee verandert dus de omgeving voor de dieren niet als ze droog worden gezet, en wordt extra stress voorkomen.